Tahmini okuma süresi: 6 dakika 12 saniye
İnmemiş Testis Ameliyatı
İnmemiş Testis Nedir?
Kriptorşidizm, erkek çocuklarda yaklaşık yenidoğanların yaklaşık %4’ünü etkileyen en yaygın konjenital anomalilerden biridir. Prematüre bebeklerde daha sık görülür. Erkek fetüslerde testisler karın içinde bulunur ve gebeliğin 7. ayında testisler kasık kanallarından skrotuma iner. Testisin normal inişini etkileyen herhangi bir problem kriptorşidizme yol açar. Kriptorşidizmi olan bu bebeklerin yarısından fazlasında doğumdan sonraki ilk birkaç ayda kendiliğinden düşüş meydana gelir. 6 ila 12 ay arasında testisler hala inmemişse, testislerde devam eden hasarı önlemek için zamanında tedavi önerilir. Sorunu tanımlamak, inmemiş testislerin yerini ve durumunu belirlemek ve diğer ilişkili anomalileri aramak için uygun değerlendirme yapmak önemlidir.
İnmemiş Testis Neden Olur?
İnmemiş testisin nedeni tam olarak bilinmemektedir. Genetik, çevresel faktörler ve anne sağlığı gibi hormonları ve sinir aktivitesini bozabilecek, testislerin gelişimini etkileyebilecek çeşitli faktörlerin olabileceği düşünülmektedir.
Yeni doğan erkek çocuklarda inmemiş testis ile ilişkili risk faktörleri şunları içerir; erken doğum, düşük doğum ağırlığı, karın duvarındaki bir kusur veya Down Sendromu gibi büyümeyi kısıtlayabilen fetal durumlar, hamilelik sırasında sigara veya alkol kullanımı.
İnmemiş Testis Nasıl Anlaşılır?
İnmemiş testisin ana teşhis faktörleri, boş bir skrotum ve palpe edilebilen bir testis olmamasıdır. Genelde inmemiş testis doğumdan hemen sonra tespit edilir. Çocuğunuz genel olarak düzenli olarak muayene edilir ve testis üç ay içinde skrotuma inmezse, sorunun kendiliğinden düzelmemesi muhtemeldir ve bir ameliyat gerekecektir. Bebekken inmemiş testisin tedavi edilmesi doğurganlık şansını artırmak için önemlidir. İnmemiş testisi düzeltmenin diğer önemli nedenleri, testisteki yumru ve yumruların (yani kanser) daha kolay saptanması ve skrotumun normal görünümüdür.
İnmemiş Testis Tedavisi Nasıl Yapılır?
Testis 6 ile 12 aylıkken inmemişse, testisin skrotuma indirilmesi için cerrahi tedavi gerekmektedir. Uygulanabilecek cerrahi tedavi seçenekleri ise şu şekildedir;
Kasık orşiopeksi: Bu, palpe edilebilen inmemiş testisleri tedavi etmek için kullanılan standart yöntemdir. Kasık bölgesi üzerinden küçük bir kesi yapılır ve kasık kanalına girilir. Testis, vas deferens ve testis damarları ile birlikte titizlikle mobilize edilir. İlişkili patent prosesus vajinalis dikkatlice diseke edilir ve kapatılır. Testis daha sonra başka bir küçük skrotal insizyonla oluşturulan subdartos torbasına gönderilir. Yaralar, emilebilir dikişlerle katmanlar halinde kapatılır.
Laparoskopi kullanımı: Laparoskop, inmemiş testislerin çeşitli nedenlerini ayırt etmek için en güvenilir yöntemdir. Hastaya genel anestezi uygulandıktan sonra bile testis palpe edilemiyorsa tanısal laparoskopi yapılır. Küçük bir göbek kesisinden laparoskopik bir port yerleştirilir ve karın karbondioksit ile şişirilir. Daha sonra karın boşluğunu incelemek için bir laparoskop yerleştirilir. Gerektiğinde bir veya iki ilave laparoskopik port ya da laparoskopik aletler yerleştirilmelidir. Karın içi testis tespit edilirse tek aşamalı veya iki aşamalı orşiopeksi yapılır. 1 aşamalı ameliyat sırasında, testisi barındırmak için skrotal bir insizyon yoluyla benzer şekilde bir subdartos torbası yapılır. İki aşamalı orşiopeksi gerektirenlerde, testis damarları, kollateral damarların gelişmesine izin vermek için testisin proksimalinden bölünür. İkinci aşama ameliyat 6 ile 12 ay sonra yapılacaktır. İnmemiş testisin çıkarılması için kasık kesisi gerekebilir. Yaralar daha sonra emilebilir dikişlerle kapatılır.
Orşiektomi: Orşiektomi, testis atrofik veya anormal olan hastalarda veya tek taraflı karın içi testisi ve normal olarak inmiş karşı taraf testisi olan puberte sonrası hastalarda yapılmalıdır.
İnmemiş Testis Ameliyatı Öncesi Hazırlık
İnmemiş testis ameliyatı çocuklarda genel anestezi altında yapılmalıdır. Çocuk, anestezistler ve cerrahlar tarafından belirtilen süre boyunca önceden yemek yememeli veya içmemelidir. Bu talimatları kesinlikle takip etmek önemlidir. Aksi takdirde operasyonun ertelenmesi hatta iptal edilmesi gerekebilir. Cerrah, riskler içeren operasyonu detaylı bir şekilde anlatacak ve bir onam formu imzalanacaktır. Ebeveynler, onay formu imzalanmadan önce açıklamayı tam olarak anladıklarından emin olmalıdır. Bir anestezist de çocuğu görecek ve anestezi prosedürünü ve olası riskini ayrıntılı olarak açıklayacaktır. Çocuğun alerji gibi tıbbi sorunları varsa, lütfen doktorlara bildirin.
İnmemiş Testis Ameliyatı Sonrası
Kesi yerlerinin üzerine pansuman yapılacaktır. Doktorlar veya hemşireler yara bakımı konusunda tavsiyede bulunacaklardır. Ameliyattan birkaç saat sonra çocuk normal beslenme sürecine devam edebilir. Reçeteli ya da reçetesiz satılan ağrı kesici ilaçlar kullanılabilir. Normal aktiviteler teşvik edilir, ancak ilk birkaç hafta şiddetli egzersizlerden kaçınılmalıdır. Birçok çocuk operasyon günü veya ertesi gün taburcu edilebilir. Herhangi bir dikişin alınmasına gerek yoktur.
İnmemiş Testis Ameliyatı Komplikasyonları
Genel orşiopeksi, inguinal veya laparoskopik, düşük komplikasyon oranı ile güvenli bir operasyondur. Bununla birlikte, bir takım potansiyel komplikasyonlar ortaya çıkabilir. Ebeveynler, insidans hakkında cerrahları ile görüşmelidir. Ancak ameliyat ile alakalı bazı komplikasyonlar şu şekildedir;
- Kanama
- Yara hematomu
- Yara enfeksiyonu, apse, ayrılma
- Hipertrofik skar
- İdrar retansiyonu
- Testiküler atrofi ile sonuçlanan testiküler damar yaralanması
- Testis, epididim veya vas deferens yaralanması
- Testisi skrotuma indirememe
- İleri cerrahi gerektiren kriptorşidizmin tekrarı
- Skrotal veya kasık ödemi
- Reaktif hidrosel
- Perine ve üst uylukta uyuşma ile sonuçlanan sinir yaralanması
- Laparoskopik cerrahi sırasında karın içi organ yaralanması
- Büyük damarlarda, ince bağırsakta, kalın bağırsakta, omentumda, mesanede yaralanma
- Şiddetli kanama
İnmemiş Testis Prognozu
İnmemiş testis sorunu olan hastaların daha düşük doğurganlığa, ancak normal popülasyonla aynı babalık oranına sahip olmaları beklenir. Bilateral inmemiş testisli hastalarda hem doğurganlık hem de babalık oranı daha düşüktür. Uygun tedaviye rağmen, inmemiş testisli hastaların testis malignitesi geliştirme şansı daha yüksektir. Ameliyat sonrası düzenli takip önemlidir.
Yazar: Ahmet Küçükyangöz