Burun Tıkanıklığı

Burun Tıkanıklığı Nedir?

Burun tıkanıklığı, nefes almamızda yardımcı organımız olan burnun temel görevi olan havayı ısıtma, nemlendirme ve temizleme görevini yapmaması sonucu oluşan sağlık sorunudur. Çoğunlukla kış aylarında nezle ve grip gibi hastalıklarla birlikte ortaya çıktığı düşünülüyor olsa da kronik bir rahatsızlığa dönüşerek astım gibi hastalıklara dönüşme ihtimali yüksek olan bir sorundur.

Burun tıkanıklığı, bireyin sağlıklı nefes alıp vermeyi zorlaştırır, kaliteli uyku sürecini hatta yeme içme düzenini bile olumsuz etkiler. Koku alma oranını azaltabilen burun tıkanıklığı, yürüme, koşma ya da merdiven çıkma gibi tıkanıklık dolayısı ile nefes nefese kalmaya neden olacak sosyal aktivitelerin gerçekleştirilmesini bile engelleyebilmektedir.

Burun Tıkanıklığı Nedenleri Nelerdir?

Çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilen burun tıkanıklığı, bebeklikten gelen ya da sonradan oluşan anatomik problemlerden kaynaklı olabileceği gibi mevsimsel enfeksiyonlarla da oluşabilir. Ayrıca burun tıkanıklığı kişinin yaşına ve yaşadığı coğrafyaya göre de değişkenlik göstermektedir. Enfeksiyon nedeniyle mevsimsel hastalıklar ile oluşan burun tıkanıklığı genelde 1 hafta içinde iyileşme gösterirken farklı sebeplere bağlı olan burun tıkanıklığı tedavi ya da ameliyat süreci gerektirebilir.

Burun tıkanıklığına neden olan diğer sebepleri sıralamak gerekirse;

Nezle, grip gibi bulaşıcı viral enfeksiyonlar ile birlikte oluşması
Burun eğriliği ya da burun etlerinin (konka) büyük olması
Alerjik reaksiyonlar
Sinüzit
Buruna alınan darbeler sonucu burun yapısının anatomik olarak bozulması
Sinüsler ya da nazofarinksin neden olduğu iyi huylu yaa da kötü huylu tümörler
Geniz eti oluşumu
Nazal egzama
Nazal valv darlığı
Astım ve mesleki astım
Tiroid sorunları şeklinde kişinin karşısına çıkmaktadır.

Burun Tıkanıklığı Belirtileri Nelerdir?

Burun tıkanıklığı belirtileri, burundan zorlanıldığı için ağızdan nefes alıp vermeye çalışmak ile ortaya çıkmaktadır. Gün içinde hem ağızdan nefes alıp hem konuşmaya çalışmak, geceleri ağız açık uyumak, horlamak ve sürekli devam eden yorgunluk hissi burun tıkanıklığı nedenleri arasında yer almaktadır. Ağızdan soluma işleminin mecburiyeti nedeniyle boğazda kuruluk, dudaklarda çatlama, ağız kokusu gibi belirtiler de burun tıkanıklığının neden olduğu durumlardır. Ayrıca burun akıntısı, geniz akıntısı, kaşıntı, hapşırma gibi belirtiler de görülmektedir.

Burun Tıkanıklığı Tanısı Nasıl Koyulur?

Burun tıkanıklığı yaşayan kişinin şikayeti, KBB uzman doktoru tarafından dinlenir ve detaylı tetkik için kulak- burun- boğaz muayenesi yapılır. Öncelikle mevsimsel durumlar göz önüne alınarak viral enfeksiyon olup olmadığı kontrol edilir. Eğer burun tıkanıklığına; ateş, öksürük, nefes darlığı, baş ağrısı, geniz akıntısı gibi enfeksiyon belirtileri görülmüyorsa daha detaylı muayene gerekmektedir. Bunun için ise fiziki muayenede nazal rijit ya da esnek endoskopik cihazlar ile sorun tespit edilmeye çalışılır. Eğer doktor tarafından gerekli görülürse bilgisayarlı tomografi istenerek de detaylı tetkik yapılabilir. Bir süredir burun tıkanıklığı yaşıyorsanız Üsküdar özel Aktif International Üsküdar Hastanesi uzman doktorlarına muayene olabilir, gerekli görülmesi durumunda tetkikleri yaptırabilir ve iyileşme sürecini başlatmak için doktorlarımızdan yardım alabilirsiniz.

Burun Tıkanıklığı Nasıl Geçer?

Burun tıkanıklığı tedavisi için öncelikle tanının koyulmuş olması gerekmektedir. Belirlenen tanı eğer enfeksiyon kaynaklı ise hastalığın iyileşme sürecini kolaylaştırmak ve hızlandırmak için rahatlatıcı burun spreyi ve ilaçlar verilir. Sorun biraz daha ciddi mevsimsel alerjik bir problem ise alerjinin geçmesi için gerekli olan ilaçlar reçete edilir. Eğer sorun yaşatan durum anatomik yapının bozukluğu, burun eğriliği ya da burun eti oluşumundan kaynaklı ise ameliyat önerilir. Tüm bunlarla birlikte hastanın burun tıkanıklığı yaşama sebebi sinüzit kaynaklı ise cerrahi olarak boşaltma işlemi gibi tedavi yöntemleri uygulanarak sinüslerin açılması sağlanabilir.

Bebeklerde ve Çocuklarda Burun Tıkanıklığı

Bebek ve çocuklarda burun tıkanıklığı sık karşılaşılan bir durum olsa da akciğer gelişimleri devam ettiği için ihmal edilmemesi gereken bir durumdur. Özellikle soluk alıp verme sayısı dakikada 60’ın üzerine çıktığı ya da tam tersi nefes arlığı oluştuğunda en hızlı şekilde en yakın sağlık kuruluşuna başvurulması gerekmektedir.

Bebek ve çocuklarda burun tıkanıklığı, burundan gelen sıvının renginin değişmesi, burun çekme, öksürük gibi belirtiler ile birlikte gerçekleşiyor ise genellikle sık yaşanan viral enfeksiyonlar neden olmaktadır. Bununla birlikte alerji ve hava kuruluğu da aynı belirtileri göstermektedir. Genellikle bebek ve çocuklarda rastlanan burun tıkanıklıkları 1-2 gün içinde iyileşme göstermektedir. Bunun dışında bir durum yaşanması halinde doktora başvurmakta fayda olacaktır.

Burun Tıkanıklığının Zararları Nelerdir?

Her burun tıkanıklığı mevsimsel ya da viral enfeksiyon nedeni ile oluşmayabilir. Bu nedenle burun tıkanıklığı ihmal edilmeden mutlaka bir doktora başvurulmalıdır. Burun tıkanıklığının zararlarına değinmek gerekirse; tedavi edilmeyen burun tıkanıklığı gece uykularında nefes almayı zorlaştırarak uykuyu böler ve uyku kalitesini bozarak gün boyu yorgunluk hissine neden olur. Bununla birlikte vücutta yeterli oksijen oluşmadığı için uyku apnesine (kısa solunum durması) neden olur.

Alerjiye bağlı gelişen burun tıkanıklığı ihmal edilmesi ve tedavi edilmemesi durumunda zamanla astıma dönüşerek kalıcı ve rahatsız edici bir hastalığa sahip olmanıza neden olur.

Anatomik sorunlarda ise tedavi ve ameliyat yöntemleri ile düzeltme sağlanmadığı sürece burun mukozasında kalıcı sorunlara neden olabilir. Burun yolu ile alınamayan hava ağızdan alındığı sürece hava burunda filtrelenemez ve nemlendirilemez. Bunun sonucunda da ortamdaki toz ve mikroorganizmalar boğaz ve akciğerlere inerek bağışıklık sistemini düşürür, enfeksiyonlara yol açar.

Sıkça Sorulan Sorular

Evde tedavi ile burun tıkanıklığı geçer mi?

Detaylı muayene sonrası doktorunuzun verdiği sprey ve ilaçlar ile birlikte evde de bazı yöntemler uygulanabilir. Limon, nane, tarçın, zerdeçal gibi bitki çayları grip ve nezleyi hafifletmek için kullanılırken burun tıkanıklığına da iyi gelebilir. Ayrıca burun tıkanıklığı olan durumlarda buruna tuzlu su çekmek ya da denize girmek faydalı olabilir.

Geceleri burun tıkanıklığı nasıl önlenir?

Uyku sırasında yastığın yüksek olması burun tıkanıklığının hafiflemesine yardımcı olabilir. Ayrıca sıcak bir duş alınması, broşları açacağından rahat bir uyku uyumanızı sağlayacaktır. Oda içerisinde nemli su bulundurmak da hava kalitesini yumuşatacağı için biraz daha iyi hissetmenize destek olabilir.

Çocuklarda burun tıkanıklığı nasıl geçer?

Çocuğunuzun vakit geçirdiği alanlarda buhar makinesi kullanmalısınız. Buhar makinesi havanın nemlenmesini ve yumuşamasını sağlayarak çocuğunuzun rahat nefes almasına yardımcı olacaktır. Ayrıca doktorunuza danışarak burun spreyi kullanmanız da destekleyici bir çözüm olabilir. Tüm bunlarla birlikte sıvı tüketimi çok önemli bir etkendir.

Burun tıkanıklığı için tuzlu su nasıl hazırlanır?

Tuzlu s burun tıkanıklığı ve sinüzitin rahatlamasında etkili bir yöntemdir. Bir çay kaşığı tuzu yarım çay bardağı ılık su ile karıştırın. Daha sonra bu karışımı önce burnunuza çekerek daha sonra da sümürerek temizleme işlemini gerçekleştirin. Burnunuza çektiğiniz suyu yutmamaya özen gösterin.

Sıcak su buharı burun tıkanıklığını açmak için iyi gelir mi?

Sıcak su buharı nem sağlayacağı için burun tıkanıklığını giderme konusunda etkili olmaktadır. Öncelikle bir tencere su ilave ederek fokurdayıncaya kadar kaynatın ve ardından ocağın altını kapatın. İsteğe göre nane ya da okaliptüs gibi ferahlatan uçucu yağ ekleyerek su buharını içinize çekin. Nefes almayı kolaylaştıracak bir yöntem olabilir.

Yazar: Perçin Serhat Yergin

Perçin Serhat Yergin